In de perspectiefschets schreven we over het zorgwekkende financiële perspectief, door onzekerheden over de rijksfinanciën, de rijkscompensatie van corona-gerelateerde kosten en verminderde opbrengsten, de herijking van het gemeentefonds en de problematiek van te weinig compensatie vanuit het Rijk voor de taken die gemeenten uitvoeren. Inmiddels is er meer duidelijk over de coronacompensatie in 2021 en zien wij dat de gemaakte kosten worden gecompenseerd door het Rijk. Ook voor 2022 verwachten wij dat de gemaakte kosten zullen worden gecompenseerd. Dit heeft ons doen besluiten geen aparte paragraaf corona op te nemen in de deze begroting. Met betrekking tot de rijksbegroting voor 2022, zien we veel incidentele maatregelen en missen vooralsnog structurele verbeteringen in de gemeentefinanciën. Daarvoor is nodig dat de voorgenomen herijking van het gemeentefonds doorgezet wordt, maar alleen als deze gepaard gaat met een vergroting van het totale gemeentefonds. Voor deze cruciale combinatie blijven wij ons, samen met de andere Drentse gemeente, hard maken bij het Rijk. Ook hier mogen we voorzichtig hopen op een betere uitkomst van de scenario’s ten opzichte van eerdere berichtgeving.
Alhoewel de voortekenen wijzen op een economisch herstel na de coronacrisis (er komen althans optimistische geluiden uit Den Haag) blijft de gemeentelijke financiële positie en met name de vermogenspositie voorlopig kwetsbaar. Sturen op basis van voorspelbare budgetten is helaas nog steeds nagenoeg onmogelijk. Het financieel perspectief ziet er anders uit dan een aantal maanden geleden en is verbeterd ten opzichte van wat wij schreven in de perspectiefschets voor 2022. Met name een hogere algemene uitkering op basis van de meicirculaire dan voorzien draagt hieraan bij. Deze hogere algemene uitkering is voornamelijk toe te schrijven aan de middelen ten behoeve van het sociale domein (Jeugdzorg). De effecten daarvan hebben we meegenomen in deze begroting.
Daarnaast wordt een hoger accres verwacht op basis van de uitkomsten van de septembercirculaire en is de oploop van de opschalingskorting ook voor 2022 geschrapt. Deze mutaties zijn conform afspraak niet verwerkt in deze begroting maar worden opgenomen in de 1e Trimesterrapportage van 2022. Overigens is een en ander wel afhankelijk van de keuzes die een nieuw te vormen kabinet gaat maken.
De extra middelen ten behoeve van uitgaven in het sociaal domein hebben ervoor gezorgd dat we alle budgetten daar waar nodig hebben aangepast aan reële verwachtingen ten aanzien van de uitgaven. Als gevolg van deze ophoging van de budgetten sociaal domein hebben wij daarnaast de risico’s in het sociaal domein geëvalueerd, met als gevolg een lager risicoprofiel. Dit heeft ertoe geleid dat we voornemens zijn een substantieel bedrag over te hevelen naar de algemene reserve waardoor de bufferfunctie hiervan kan wordt versterkt. Overigens willen wij de mogelijke meevallers in 2022 in principe inzetten voor het verder versterken van de algemene reserve.