De programmabegroting kan opgedeeld worden in vier hoofddelen en de bijlagen. Het eerste onderdeel, waarvan deze leeswijzer deel uitmaakt, is Algemeen . Hierin vindt u de aanbiedingsbrief, waarin de gemaakte keuzes en verwachtingen worden toegelicht. Ook zijn in dit onderdeel het resumé, het vaststellingsbesluit en dus deze leeswijzer opgenomen.
Een uitwerking van ons programmaplan vindt u in het onderdeel Programma's . Hierin worden de reguliere programmaonderdelen beschreven van onze zeven programma's. De inhoudelijke keuzes die we maken om onze ambities te realiseren worden in dit onderdeel toegelicht.
Daarnaast behandelen we in de begroting de volgende zeven wettelijk verplichte paragrafen:
1. Lokale heffingen;
2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing;
3. Onderhoud kapitaalgoederen;
4. Financiering;
5. Bedrijfsvoering;
6. Verbonden partijen;
7. Grondbeleid.
Deze vindt u samen met de toegevoegde paragrafen Overhead en Personele lasten terug in het onderdeel Paragrafen .
De belangrijkste financiële informatie met betrekking tot de opbouw van de begroting vindt u in de Financiële begroting . In dit onderdeel zijn de financiële beschouwingen, de incidentele baten en lasten, de subsidies, de functie en kaders van de begroting en de meerjarenraming opgenomen.
Voor de opbouw van de meerjarenbegroting, de geprognosticeerde balans, de reserves en voorzieningen, het EMU-saldo en de begrippenlijst verwijzen we u, tot slot, naar het onderdeel Bijlagen.
Technische toelichting op de opbouw van de begroting
Bij de opbouw van de nieuwe begroting gaan we uit van de op dat moment bekende basiscijfers voor het nieuwe jaar, inclusief het financiële effect van de tussentijdse begrotingswijzigingen. We wijzigen de basiscijfers voor het nieuwe begrotingsjaar aan de hand van de nieuwe grondslagen vanuit de kadernota. Het zo berekende nieuwe beschikbare begrotingssaldo vergelijken we met de, door uw raad geamendeerde, begroting 2021. De verschillen tussen die beide saldi lichten we toe in de Financiële begroting , en wel in de verschillenanalyse die is opgenomen in de financiële beschouwingen.
Structurele ruimte
Bij de vaststelling van de begroting neemt u als raad een besluit voor het komende begrotingsjaar. Afwijkingen op een eerder vastgestelde begroting worden het jaar daarna, bij het vaststellen van een nieuwe begroting, toegelicht en aan u voorgelegd. Dit kunnen nieuwe voorstellen zijn, maar ook voorstellen van eerdere jaren waarbij een eerder toegekend bedrag wordt aangepast. Deze voorstellen treft u aan in de paragraaf Beleidsvoorstellen ten laste van de vrije budgetruimte . Deze paragraaf is opgenomen onder de financiële beschouwingen, onder Financiële begroting . Om aanvullende ruimte te vinden kunnen er eerder vastgestelde begrotingsbedragen worden heroverwogen of aanvullende inkomstenbronnen worden voorgesteld. Deze laatste treft u aan bij het onderdeel Dekkingsvoorstellen in de genoemde paragraaf.
Eenmalige ruimte
Naast structurele begrotingsruimte, kennen we ook eenmalige of incidentele begrotingsruimte. Dit onderdeel wordt in de financiële beschouwingen toegelicht in de paragraaf Overige beleidsvoorstellen en investeringen . De eenmalige ruimte ontstaat voornamelijk doordat we er van uitgaan dat een nieuwe investering gemiddeld genomen halverwege een jaar start. Daarmee bedragen ook de bijbehorende kapitaallasten in een eerste jaar de helft van waar we normaliter mee moeten rekenen. De helft van die kapitaallasten rekenen we toe aan de eenmalige ruimte. Met de beschikbare eenmalige ruimte dekken we eenmalige uitgaven. Ook kunnen er eenmalige uitgaven worden gedekt door een reserve. Mocht dat het geval zijn. dan treft u deze ook aan bij dit onderdeel van de begroting.
Voorstellen ten laste van tarieven
Voor specifieke onderwerpen als riool en afval geldt dat deze niet worden gedekt uit de structurele of eenmalige begrotingsruimte, maar dat daarvoor een aparte dekkingsmethode voorgeschreven is. Voor deze onderwerpen geldt dat eventuele kosten aan de gebruiker van de dienst in rekening wordt gebracht via een tarief. U treft deze nieuw voorgestelde jaarlijkse kosten van investeringen (de kapitaallasten) aan bij het onderdeel Voorstellen ten laste van tarieven onder de financiële beschouwingen.
Meerjarenperspectief
In deze begroting is een sluitend meerjarenperspectief opgenomen. Hiervoor verwijzen wij u naar het onderdeel Meerjarenraming onder de Financiële begroting .